57 lines
5.3 KiB
Plaintext
57 lines
5.3 KiB
Plaintext
Tabula III.: Africa
|
||
|
||
|
||
Caesar itineribus iustis confectis nullo die intermisso a. d.
|
||
XIIII
|
||
Kal. Ian. Lilybaeum pervenit statimque ostendit sese navis velle conscendere, cum non amplius legionem tironum haberet unam, equites vix
|
||
DC
|
||
. Tabernaculum secundum litus ipsum constituit, ut prope fluctus verberaret. Hoc eo consilio fecit ne quis sibi morae quicquam fore speraret et ut omnes in dies horasque parati essent. Incidit per id tempus ut tempestates ad navigandum idoneas non haberet; nihilo tamen minus in navibus remiges militesque continere et nullam praetermittere occasionem profectionis, cum praesertim ab incolis eius provinciae nuntiarentur adversariorum copiae equitatus infinitus, legiones regiae
|
||
IIII
|
||
, levis armaturae magna vis, Scipionis legiones
|
||
X
|
||
, elephanti
|
||
CXX
|
||
classesque esse complures; tamen non deterrebatur animoque et spe confidebat. Interim in dies et naves longae adaugeri et onerariae complures eodem
|
||
concurrere et legiones tironum convenire
|
||
IIII
|
||
,
|
||
veterana legio quinta, equitum ad
|
||
II
|
||
milia.
|
||
|
||
|
||
Legionibus collectis
|
||
VI
|
||
et equitum
|
||
II
|
||
milibus, ut quaeque prima legio venerat in navis longas imponebatur, equites autem in onerarias. Ita maiorem partem navium antecedere iussit et insulam petere Aponianam, quae abest a Lilybaeo milia passuum
|
||
X
|
||
: ipse paucos dies ibi
|
||
commoratus bona paucorum vendit publice, deinde Alieno praetori, qui Siciliam obtinebat, de omnibus rebus praecipit et de reliquo exercitu celeriter imponendo. Datis mandatis ipse navem conscendit a. d.
|
||
VI
|
||
. Kal. Ian. et reliquas navis statim est consecutus. Ita vento certo celerique navigio vectus post diem quartum cum longis paucis navibus in conspectum Africae venit; namque onerariae reliquae praeter paucas vento dispersae atque errabundae diversa loca petierunt. Clupeam classe praetervehitur, dein Neapolim; complura praeterea castella et oppida non longe a mari reliquit.
|
||
|
||
|
||
Postquam Hadrumetum accessit, ubi praesidium erat adversariorum cui praeerat C. Considius, et a
|
||
Clupeis secundam oram maritimam cum equitatu Hadrumetum petens
|
||
Cn. Piso cum Maurorum circiter tribus milibus apparuit, ibi paulisper Caesar ante portum commoratus, dum reliquae naves convenirent, exponit exercitum, cuius numerus in praesentia fuit peditum
|
||
III
|
||
milia, equites
|
||
CL
|
||
, castrisque ante oppidum positis sine iniuria cuiusquam consedit cohibetque omnis a praeda. Oppidani interim muros armatis complent, ante portam frequentes considunt ad sese defendendum; quorum numerus duarum legionum instar erat. Caesar circum oppidum vectus natura loci perspecta rediit in castra. Non nemo culpae eius imprudentiaeque assignabat, quod neque circum loca gubernatoribus praefectisque quid peterent praeceperat neque, ut more ipsius consuetudo superioribus temporibus fuerat, tabellas signatas dediderat, ut in tempore his perlectis locum certum peterent universi. quod minime Caesarem fefellerat; nam neque ullum portum terrae Africae quo classes decurrerent pro certo tutum ab hostium praesidio fore suspicabatur, sed fortuito oblatam occasionem egressus aucupabatur.
|
||
|
||
|
||
L. Plancus interim legatus petit a Caesare uti sibi daret potestatem cum Considio agendi, si posset aliqua ratione perduci ad sanitatem. Itaque data facultate litteras conscribit et eas captivo dat perferendas
|
||
in oppidum ad Considium. Quo simul atque captivus cum pervenisset litterasque, ut erat mandatum, Considio porrigere coepisset, prius quam acciperet ille, 'Unde,' inquit, 'istas?' 'Tum captivus: 'Imperatore a Caesare.' Tum Considius, 'Unus est,' inquit, 'Scipio imperator hoc tempore populi Romani'; deinde in conspectu suo statim captivum interfici iubet litterasque nondum perlectas, sicut erant signatae, dat homini certo ad Scipionem perferendas.
|
||
|
||
|
||
Postquam una nocte et die ad oppidum consumpta neque responsum ullum a Considio dabatur, neque ei reliquae copiae succurrebant neque equitatu abundabat et ad oppidum oppugnandum non satis copiarum habebat et eas tironum neque primo adventu convulnerari exercitum volebat, et oppidi egregia munitio et difficilis ad oppugnandum erat ascensus et nuntiabatur auxilia magna equitatus oppidanis suppetias venire, non est visa ratio ad oppugnandum oppidum commorandi, ne, dum in ea re est Caesar occupatus, circumventus a tergo ab equitatu hostium laboraret.
|
||
|
||
|
||
Itaque castra cum movere vellet, subito ex oppido erupit multitudo atque equitatus subsidio uno tempore eis casu succurrit, qui erat missus a Iuba ad stipendium accipiendum, castraque, unde Caesar egressus iter facere coeperat, occupant et eius agmen
|
||
extremum insequi coeperunt. Quae res eum animadversa esset, subito legionarii consistunt et equites, quamquam erant pauci, tamen contra tantam multitudinem audacissime concurrunt. Accidit res incredibilis, ut equites minus
|
||
XXX
|
||
Galli Maurorum equitum
|
||
II
|
||
milia loco pellerent fugarentque in oppidum. Postquam repulsi et coniecti erant intra munitiones, Caesar iter constitutum ire contendit. Quod cum saepius facerent et modo insequerentur, modo rursus ab equitibus in oppidum repellerentur, cohortibus paucis ex veteranis quas secum habebat in extremo agmine collocatis et parte equitatus iter leniter cum reliquis facere coepit. Ita quanto longius ab oppido discedebatur, tanto tardiores ad insequendum erant Numidae. Interim in itinere ex oppidis et castellis legationes venire, polliceri frumentum paratosque esse quae imperasset facere. Itaque eo die castra posuit ad oppidum Ruspinam.
|